Rozwój medycyny weterynaryjnej, lepsza jakość żywienia oraz duża odpowiedzialność właścicieli zwierząt w dużej mierze przyczyniają się do tego, że żyją one dłużej i zdrowiej. Stomatologia weterynaryjna również wychodzi naprzeciw zwierzętom, których problemy skupiają się wokół złego stanu uzębienia.

Ważne jest, aby właściciele zdali sobie sprawę z tego, że dbanie o jamę ustną swoich podopiecznych jest także bardzo istotne. Pupile odczuwają ból zębów w taki sam sposób jak ludzie, także u nich nieodpowiedni stan jamy ustnej może doprowadzić do wielu chorób.

To na właścicielu spoczywa odpowiedzialność za zauważenie odpowiednich sygnałów świadczących o problemach stomatologicznych. Należy przy tym pamiętać, że stomatologia weterynaryjna to także profilaktyka.

Dlaczego dbanie o higienę jamy ustnej naszych czworonogów jest tak bardzo ważne?

Brak higieny jamy ustnej prowadzi u zwierząt do rozwoju chorób zębów oraz przyzębia. Rozwija się osad nazębny, który w konsekwencji może doprowadzić do powstania kamienia nazębnego, paradontozy i halitozy.

Nieusuwana płytka nazębna ulega mineralizacji pod wpływem wapnia obecnego w ślinie przekształcając się w kamień nazębny – brązowy, twardy osad o nieprzyjemnym zapachu, którego nie da się już usunąć poprzez zwykłe szczotkowanie, a który sprzyja rozwojowi bakterii. Jest to przyczyną zapalenia dziąseł, które objawia się bólem, zaczerwienieniem, opuchnięciem i odsłonięciem szyjek. Prowadzić może do bolesności podczas gryzienia, związanej z tym utratą apetytu oraz apatii.

Bakterie stopniowo przyczyniają się do zniszczenia tkanek utrzymujących ząb w zębodole. Z jamy ustnej czworonoga wydobywa się nieprzyjemny zapach spowodowany przez lotne związki siarki produkowane przez mikroorganizmy. Te z kolei się namnażając się u podstawy korzenia zęba osiągają kość, w której umiejscowiony jest ząb. Zęby zaczynają się chwiać, co naraża zwierzę na powstawanie bolesnych ropni mogących prowadzić do złamania żuchwy oraz szczęki w okolicy korzenia zęba.

U szczęśliwego, zadbanego zwierzęcia nie zauważa się żadnych objawów choroby przyzębia. Na zębach nie ma osadu płytki nazębnej ani kamienia nazębnego, a dziąsła są naturalnie różowe.

Stomatologia weterynaryjna to ratunek gdy pojawią się następujące objawy chorób przyzębia:

• nieprzyjemny, narastający oddech,
• trudności w jedzeniu – stany zapalne dziąseł, podobnie jak u ludzi, powodują ich podrażnienie, zęby stają się wrażliwe, tkliwe, a bolesność podczas jedzenia powoduje, iż zwierzę traci apetyt lub stara się jeść jedną stroną pyska,
• nadmierne ślinienie – chore zwierzę produkuje zwiększoną ilość śliny, co może być zauważalne poprzez widoczne przebarwienia włosów na pysku , brodzie, a nawet łapach spowodowane wylizywaniem,
• zwierzę staje się niespokojne, drażliwe, traci ochotę na zabawę, przestaje pozwalać właścicielowi na dotykanie czy głaskanie pyska,
• chudnięcie na skutek utrudnionego gryzienia pokarmu.

Zły stan jamy ustnej przyczynia się do złego ogólnego stanu zdrowia zwierzęcia. Bakterie tworzące płytkę nazębną i kamień nazębny trafiają do układu krążenia poprzez drobne naczynia krwionośne znajdujące się w dziąsłach. Roznoszone są po całym organizmie poprzez układ naczyń krwionośnych powodując zakażenia różnych narządów niezależnie od ich odległości od jamy ustnej.

Organy, które najczęściej ulegają zakażeniu to: nerki, serce oraz wątroba, ale również płuca i stawy, w których mogą powstawać ropnie. Jednocześnie tworzące się kompleksy immunologiczne mogą uszkadzać serce i nerki prowadząc do rozwoju przewlekłej niewydolności nerek.

Każdy objaw, nawet delikatnie zaznaczony, może okazać się przysłowiowym „wierzchołkiem góry lodowej”. Nie należy więc lekceważyć ślinienia, zmian w sposobie przyjmowania pokarmu, utraty masy ciała, krwawienia z jamy ustnej czy nieprzyjemnego zapachu z jamy ustnej zwierzęcia. Dolegliwości bólowe są rzadko wyrażane przez czworonożnych pacjentów, co wcale nie oznacza, że psy i koty nie czują bólu zębów. Jeśli już takie objawy są widoczne – to bardzo często oznacza, że jest już bardzo źle.

Pamiętajmy, zwierzęta się nie skarżą, one pragną tylko, by je kochać. Być może najpoważniejszym błędem jest lekceważenie objawów i opieranie się na wrażeniu, że skoro pies czy kot jedzą i piją, to nic im nie dolega. Nic bardziej mylnego.

Co możemy zrobić dla naszych zwierząt aby cieszyły się pięknymi zębami, świeżym oddechem, pięknym uśmiechem i dobrym zdrowiem?

Myśląc o stomatologii weterynaryjnej powinniśmy pamiętać także o tych drobnych z pozoru, ale jakże ważnych zasadach higieny jamy ustnej:

• regularnie odwiedzać lekarza weterynarii w celu kontroli jamy ustnej i zębów (najlepiej tydzień po naszej wizycie kontrolnej u stomatologa),
• przyzwyczajać zwierzę do codziennego mycia zębów od pierwszych miesięcy życia ( tak jak z małymi dziećmi),
• stosować wyłącznie pasty do mycia zębów przeznaczone dla zwierząt (też mają swoje ulubione, w związku z czym zaleca się próbowanie różnych firm),
• nagradzać zwierzę po każdym zabiegu higieny jamy ustnej,
• dbać o higienę jamy ustnej naszego pupila poprzez stosowanie specjalnej stomatologicznej diety, dodatki żywieniowe w postaci gryzaków oraz preparaty do ochrony dziąseł,
• bezwzględnie, jeżeli lekarz zaleci usunięcie kamienia nazębnego, zabieg należy wykonać jak najszybciej, gdyż im dłużej odwlekamy termin zabiegu, tym szybciej rozwija się choroba prowadząc do nieodwracalnych zmian, takich jak chwianie i utrata zębów, zapalenie dziąseł, paradontozy, przetoki podoczodołowej.

Na koniec nasze skromne wskazówki dla właścicieli zwierząt:

• codziennie dbać o zdrowie jamy ustnej naszych czworonożnych przyjaciół,
• realizować higienę jamy ustnej, korzystać z okresowych badań jamy ustnej,
• nie bać się profesjonalnie wykonywanych zabiegów stomatologicznych w znieczuleniu ogólnym.